ได้แก่ ไม่เป็นผู้หลีกเร้น. บทว่า สาเฐยฺยานิ ได้แก่ มีความอวดดี. บทว่า
กุเฏยฺยานิ ได้แก่ มีความโกง. บทว่า ชิมฺเหยฺยานิ ได้แก่ มีความไม่
ตรง. บทว่า วงฺเกยฺยานิ ได้แก่ มีความคด.
จบอรรถกถาอธิกรณสูตรที่ 7

8. พยสนสูตร

ว่าด้วยภิกษุกล่าวโทษพระอริยะ พึงถึงความพินาศ 10 อย่าง

[88] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุใดด่าบริภาษเพื่อนพรหมจรรย์
ทั้งหลาย กล่าวโทษพระอริยะ ภิกษุนั้นจะไม่พึงถึงความพินาศ 10 อย่าง
อย่างใดอย่างหนึ่ง ข้อนี้มิใช่ฐานะ มิใช่โอกาส ความพินาศ 10 อย่าง
เป็นไฉน คือ ภิกษุนั้นไม่บรรลุธรรมที่ยังไม่บรรลุ 1 เสื่อมจากธรรม
ที่บรรลุแล้ว 1 สัทธรรมของภิกษุนั้นย่อมไม่ผ่องแผ้ว 1 เป็นผู้เข้าใจว่า
ตนได้บรรลุในสัทธรรมทั้งหลาย 1 เป็นผู้ไม่ยินดีประพฤติพรหมจรรย์
ต้องอาบัติเศร้าหมองอย่างใดอย่างหนึ่ง 1 ย่อมถูกโรคอย่างหนัก 1 ถึง
ความเป็นบ้า มีจิตฟุ้งซ่าน 1 เป็นผู้หลงใหลกระทำกาละ 1 เมื่อตายไป
ย่อมเข้าถึงอบาย ทุคติ วินิบาต นรก 1 ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุใด
ด่าบริภาษเพื่อนพรหมจรรย์ทั้งหลาว กล่าวโทษพระอริยะ ภิกษุนั้นจะไม่
พึงถึงความฉิบหาย 10 อย่างนี้ อย่างใดอย่างหนึ่ง ข้อนี้มิใช่ฐานะ มิใช่
โอกาส.
จบพยสนสูตรที่ 8

อรรถกถาพยสนสูตรที่ 8

พึงทราบวินิจฉัยดังต่อไปนี้.
ในคำว่า อกฺโกสกปริภาสโก อริยุปวาที สพฺรหฺมจารีนํ นี้พึง
ประกอบ สพฺรหฺมจารี กับ อกฺโกสนบท และ ปริภาสกบท. บทว่า
เป็นผู้ด่าสพรหมจารี เป็นผู้บริภาษสพรหมจารี. ผู้ว่าร้ายด้วยอันติมวัตถุว่า
เราจักฆ่าคุณของพระอริยะทั้งหลาย ย่อมชื่อว่า อริยุปวาที. บทว่า
สทฺธมฺมสฺส น โวทายนฺตี ความว่า สัทธรรมคือศาสนาที่นับได้ว่า
ไตรสิกขาของภิกษุนั้น ย่อมไม่ถึงความผ่องแผ้ว. โรคเท่านั้นพึงทราบว่า
อาตังกะ เพราะกระทำให้ชีวิตลำบาก ในคำว่า โรคตงฺกํ นี้.
จบอรรถกถาพยสนสูตรที่ 8

9. โกกาลิกสูตร

ว่าด้วยพระโกกาลิกภิกษุ

กล่าวอาฆาตพระสารีบุตรและพระมหาโมคคัลลานะ

[89] ครั้งนั้นแล ภิกษุ ชื่อ โกกาลิกา เข้าไปพระผู้มีพระ-
ภาคเจ้ายังที่ประทับ ถวายบังคมพระผู้มีพระภาคเจ้าแล้ว นั่ง ณ ที่ควร
ส่วนข้างหนึ่ง ครั้นแล้วได้กราบทูลพระผู้มีพระภาคเจ้าว่า ข้าแต่พระองค์
ผู้เจริญ พระสารีบุตรและโมคคัลลานะเป็นผู้มีความปรารถนาลามก
ลุอำนาจแห่งความปรารถนาลมก พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสว่า ดูก่อน
โกกาลิกะ เธออย่ากล่าวนั้น เธออย่ากล่าวอย่างนั้น เธอจงยังจิต
ให้เลื่อมใสในสารีบุตรและโมคคัลลานะเถิด เพราะสารีบุตรและโมคคัล-
ลานะเป็นผู้มีศีลเป็นที่รัก.